Przedsiębiorcy, by poprawić swoją konkurencyjność na rynku, czy też w ogóle się na nim utrzymać, zmuszeni są do podejmowania różnego rodzaju działań marketingowych. W branży handlowej objawia się to często sprzedażą określonych towarów za symboliczną kwotę.
Rozliczenie takiej sprzedaży na gruncie podatkowym może podatnikom sprawiać trudności. Pojawiają się bowiem wątpliwości odnośnie racjonalności działań podatnika, który wyzbywa się towaru po cenie znacznie niższej niż rynkowa. Dlatego warto zadbać, by zasadność przeprowadzenia akcji marketingowej właściwie uargumentować, a jej przebieg prawidłowo udokumentować.
Akcja promocyjna powinna być uzasadniona ekonomicznie i przeprowadzona w oparciu o opracowany w tym celu regulamin. W szczególności powinien on określać:
- do kogo będzie skierowana sprzedaż za symboliczną kwotę,
- w jakim okresie taka sprzedaż będzie przeprowadzona,
- jakie warunki powinien spełnić uczestnik, by mógł skorzystać z takiej sprzedaży, np. jaki poziom zrealizowanych zakupów towarów da możliwość nabycia określonych rzeczy po promocyjnej cenie.
1.1. Przychód ze sprzedaży
Za przychody związane z działalnością gospodarczą osiągnięte w roku podatkowym uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 3updop).
Jednocześnie ustawodawca w art. 14 ust. 1 updop unormował, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.
Z kolei wartość rynkową, o której mowa w art. 14 ust. 1 updop określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia (art. 14 ust. 2 updop).
| Zwróć uwagę!
Podatnik może dowolnie kształtować cenę sprzedaży towarów, lecz organ podatkowy ma prawo oceniać skutki prawnopodatkowe takich transakcji. Jeżeli cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od ceny rynkowej, to organ podatkowy określi przychód ze sprzedaży w wysokości wartości rynkowej. |
W przypadku sprzedaży polegającej na oferowaniu dodatkowego towaru za symboliczną kwotę, jego cena znacznie odbiega od wartości rynkowej. Jednak okoliczność ta nie daje jeszcze organowi podatkowemu podstaw do zakwestionowania tej ceny. Ustawodawca jasno określił, że dopiero gdy została ona ustalona bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, fiskus ma prawo ją podważyć i określić przychód na poziomie cen rynkowych.
W sytuacji gdy podatnik podejmuje działania marketingowe mające na celu zwiększenie obrotów lub przynajmniej podtrzymanie popytu na dotychczasowym poziomie, nie sposób przyjąć, że sprzedaż za symboliczną kwotę na warunkach określonych w regulaminie akcji promocyjnej nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Są to działania o charakterze strategicznym zmierzające do osiągania korzyści ekonomicznych. Dlatego w tym przypadku wysokość ceny towarów objętych promocją nie powinna być kwestionowana przez organ podatkowy.
Moment powstania przychodu z tytułu sprzedaży takich towarów ustalany jest na zasadach ogólnych. Przychód ten powstaje w dniu wydania towarów, nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności (art. 12 ust. 3a updop).
1.2. Koszty uzyskania przychodów
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop. Taką ogólną definicję kosztów podatkowych zawiera art. 15 ust. 1 updop.
Aby więc wydatek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, muszą być spełnione przesłanki pozytywne, tj. celem poniesienia wydatku powinno być osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu, oraz przesłanka negatywna — wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów, które wykluczone zostały z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 updop. Przesłanki te muszą być spełnione łącznie. Sprzedaż za symboliczną kwotę bez wątpienia służy zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodów, a także samemu uzyskiwaniu przychodów. Działania promocyjne wspierające sprzedaż towarów wpływają na wzrost popytu, a tym samym mogą doprowadzić do zwiększenia przychodów w firmie. Wobec tego wydatki na zakup towarów zbywanych w ramach akcji promocyjnej za symboliczną kwotę są kosztami uzyskania przychodów.
| Zwróć uwagę!
Wydatki na zakup towarów kwalifikowane są do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami, co oznacza, że są potrącalne z chwilą uzyskania przychodu z ich sprzedaży. |
W myśl art. 15 ust. 4b updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego
— są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.
Natomiast koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w art. 15 ust. 4b pkt 1 albo pkt 2 updop, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie (art. 15 ust. 4c updop).
—
Przegląd Podatku Dochodowego
nr 12 (468) z dnia 20.06.2018
http://www.czasopismaksiegowych.gofin.pl
